Nie jestem sama.

To nie przydarzyło się tylko mnie. To wydarzyło się 87,6% kobiet w Polsce*. 87,6%. To nie żart, to fakty.

Skala przemocy seksualnej wobec kobiet w Polsce jest ogromna. Dlaczego więc tak mało się o tym mówi? Dlaczego tak niewiele świadków reaguje? Dlaczego dalej obwinia się osoby, które zgłoszą sprawę na policję?

Dlaczego nam nie wierzycie?

***

Doświadczenie przemocy seksualnej łączy się z wieloma trudnymi emocjami. Najbardziej destruktywną z nich jest wstyd. To wstyd nie pozwala powiedzieć, to wstyd szuka winy w sobie i to wstyd powoduje obrzydzenie do własnego ciała.

Ciała nie reagują na przemoc w taki sam sposób. Jedno dysocjuje, a inne próbuje zapamiętać jak najwięcej szczegółów czy podtrzymać rozmowę z oprawcą. Każde ciało robi dla siebie to, co pomoże mu przetrwać. Niektóre ciała wypierają wydarzenie z pamięci. Udają, że nic się nie stało, że to przecież nie mógł być gwałt. Przeżywają kolejne dni, miesiące, lata z niezagojoną raną, której głębokość stale się powiększa.

Niektóre ciała mają szczęście i trafiają na terapię. Tam powoli zbierają skrawki swojego umysłu i uczą się ufać swojej pamięci. Płaczą, krzyczą, czują smutek i złość. Ciała biorą leki, które podtrzymują je przy życiu i mozolnym sklejaniu wspomnień. Ciała szukają zrozumienia.

Któregoś, wydawałoby się, całkiem zwyczajnego dnia, ciało budzi się i nie czuje już ciężkiej strzygi na klatce piersiowej. Umysł w końcu czuje ciało jak swoje, a nie jak obcy, odrażający byt. Przytula je powoli, tak, żeby go nie przestraszyć. Czuje dotyk słońca na skórze i pozwala ciału zasnąć, jeszcze na chwilkę.

***

Nawet po zakończeniu terapii czułam potrzebę zrobienia czegoś z moją złością i obezwładniającą niesprawiedliwością świata. Wiedziałam, że trzeba w końcu przełamać tabu i mówić głośno i wyraźnie: 87,6% kobiet po 15. roku życia w Polsce doświadczyło molestowania seksualnego. Powtórzmy. 87,6% kobiet po 15. roku życia doświadczyło molestowania seksualnego.

Pamięć ciała jest spektaklem dokumentalnym, opartym na prawdziwych historiach przemocy wobec kobiet. Teatr jest przestrzenią, do której przychodzi się słuchać. Tego właśnie brakuje osobom, które przetrwały przemoc seksualną: wysłuchania ich historii z należytym szacunkiem.

Chcę rozpocząć dialog na temat przemocy seksualnej w Polsce. Chcę, żebyśmy edukowali siebie i ludzi dookoła nas, czym jest świadoma zgoda. W szkole nas tego nie nauczą. Chcę, żebyśmy reagowali. Bo każdy z nas może być świadkiem sytuacji przemocy. Przestańmy normalizować dotykanie drugiej osoby bez jej zgody, przestańmy usprawiedliwiać czyjeś zachowania tym, że „był po prostu pijany, to taki dobry chłopak”.

Działajmy.

*Źródło: Przełamać Tabu Raport o przemocy seksualnej pod redakcją Magdaleny Grabowskiej i Agnieszki Grzybek. Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER, Warszawa 2016.


Premiera spektaklu Pamięć ciała odbędzie się 10 czerwca 2022 w Teatrze Gdynia Główna. Więcej informacji można znaleźć na Instagramie @granda.collective i w wydarzeniu na Facebooku.

Proces powstawania spektaklu można wesprzeć na Zrzutka.pl.

Tekst: Teresa Kurowska – studentka ostatniego roku Wiedzy o filmie i kulturze audiowizualnej na Uniwersytecie Gdańskim. Czyta dużo literatury feministycznej i ogląda masę filmów. Pasjonują ją ruchy zmian społecznych, a nie cierpi dyskryminacji systemowej i mówienia „nie mam nic przeciwko xyz, ale(…)”. Odpoczywa tańcząc i patrząc na morze.  
Instagram: @niebosklon_