Jedno życie
Megan Rapinoe
Grupa Wydawnicza Relacja

Megan Rapinoe to w USA postać niemal kultowa – jest reprezentantką Stanów Zjednoczonych w kobiecej piłce nożnej, złotą medalistką olimpijską, dwukrotną mistrzynią świata i zdobywczynią wielu nagród dla najlepszej piłkarki. Co ciekawe, jest znana poza kręgami fanów kobiecej piłki nożnej, ponieważ słynie z rebelianckich gestów i ostrych wypowiedzi w stronę (byłych już) władz USA, czy FIFA. Jest symbolem walki o prawa kobiet, osób LGBTQ+ i mniejszości etnicznych. O Megan stało się głośno w 2016 roku, gdy przed meczem z Tajandią klęknęła w trakcie hymnu USA na znak wsparcia ruchu Black Lives Matter. Z dnia na dzień stała się postacią kontrowersyjną, a jej pozycja w amerykańskich drużynach została zagrożona.

W swojej autobiografii, Jedno życie, Megan opowiada o narodzinach swojej tożsamości jako aktywistki, natomiast football jest tłem, pewnego rodzaju trampoliną, dzięki której mogła zostać usłyszana. Dzięki tej konstrukcji, książka jest zrozumiała i wciągająca również dla czytelnika, który, tak jak ja, z piłką nożną niewiele ma wspólnego. To, co najbardziej interesujące, to opis rozgrywek, które prowadzą piłkarki poza boiskiem, gdzie w duchu kobiecej solidarności łączą się w walce z seksizmem, czy homofobią. Rapinoe bezkompromisowo ocenia szefów Federacji piłki nożnej, którzy wykorzystują swoje uprzywilejowanie i wykorzystują finansowo kobiece sportsmenki:

FIFA to organizacja starych, zatęchłych dziadów, którym najwyraźniej zupełnie nie zależało na kobiecej piłce nożnej.

Rapinoe podaje wiele przykładów, w których uwydatnia seksizm organizacji piłkarskich. Mężczyźni za przegraną w meczu towarzyskim otrzymywali po 5000 dolarów, kobiety zaś 1350, pod warunkiem, że mecz wygrały. Według przytaczanych przez nią danych reprezentacja kobiet w 2015 roku przekroczyła prognozy przychodów o 16 mln dolarów, zaś reprezentacja mężczyzn przyniosła straty. Argumenty przytaczane przez zarząd FIFA o mniejszej opłacalności kobiecego sportu okazują się wyssane z palca. Megan podkreśla też rolę przemocy symbolicznej, która spoczywa na kobietach od zarania dziejów i z której wynika fakt, że stają się ofiarami wyzysku: „socjalizacja kobiet przebiega w taki sposób, abyśmy bały się odrzucenia”. Zauważa, że zawodniczki mają mniej władzy, niż trenerzy, są przez nich „infantylizowane”, odsunięte od podejmowania decyzji. Walka o równość wynagrodzeń przełożyła się na wyniki meczy: motywacja do wygranej na polu równości kobiet przełożyła się na zwycięstwo mistrzostw świata i chęć zwrócenia uwagi na postulaty sportsmenek. Pomimo swojej pozycji najlepszej piłkarki świata, FIFA wielokrotnie usiłowała uciszyć Rapinoe, odsuwając od meczy, prowadząc rozmowy „dyscyplinarne”. Mimo tego Megan nie poddała się, nadal mówiła głośno o seksizmie i homofobii i klękała w obronie czarnoskórych.

Sportowa postawa Megan przekłada się na sposób prowadzenia aktywizmu: jest odważna, nieustępliwa i cierpliwa. Przedstawia, jak ciężką pracą osiągnęła sukces zawodowy i wierzy, że swoimi działaniami wobec dyskryminacji również wydrąży skałę w zbiorowej świadomości. Zaznacza, że dzieje się to już teraz, dzięki ruchom takim jak #metoo, Black Lives Matter, czy aktywistom LGBTQ+.

Prawdziwa zmiana jest w każdym z nas. W wyborach, jakich dokonujemy codziennie. W tym, jak mówimy, kogo zatrudniamy i tym, co pozwalamy mówić innym w naszej obecności.

Jedno życie nie bez powodu nosi swój tytuł. Jest to lektura o tym, że życie jest krótkie, i że „są w życiu sprawy ważniejsze od nas samych”. Poświęcenie się im pomaga osiągnąć również osobiste spełnienie. Megan swoim przykładem zachęca nas do odwagi, do podejmowania ryzyka i głośnego sprzeciwu wobec niesprawiedliwości, poniżania i uciszania słabszych. Pokazuje, ile siły i radości przynosi „życie w prawdzie”, walka o najwyższe ludzkie wartości, o godność ludzką i równość wobec prawa. Przesłanie Megan jest proste: żyj godnie, walcz o godność innych i nie daj się zastraszyć.

Autorka tekstu: Marysia Wądołowska – śpiewaczka i autorka tekstów. Absolwentka wydziału Filozofii i Socjologii UW oraz wydziału wokalno-aktorskiego Uniwersytetu Muzycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Interesuje się zagadnieniami społeczno- kulturowymi i sztuką współczesną. Jako piosenkarka indie pop występuje pod pseudonimem HELA ME RY.